Tadeusz Mazowiecki
„Przewodził grupie reprezentujących politykę dyplomacji, mediacji i realizmu politycznego, głosił zasady współżycia społecznego oparte na poszanowaniu godności i wolności człowieka, na tolerancji i wzajemnym zrozumieniu, na sprawiedliwości i prawie równym dla wszystkich, na uznaniu pracy ludzkiej za wartość moralną” – oceniali w 1982 r. rozpracowujący Tadeusza Mazowieckiego w ramach sprawy o kryptonimie „Boss” funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa.
zdjęcie: Fot. Andrzej Friszke/FOTONOVA
2020-07-21
Przy okazji zdecydowanie przeceniali jego rolę, stwierdzając, że w pierwszych miesiącach istnienia Solidarności (do stycznia 1981 r.) dzięki swemu wpływowi na Lecha Wałęsę „ustanawiał kierunki polityki, która miała w dalszej kolejności być realizowana przez NSZZ »Solidarność«”. W esbeckiej optyce mianowanie go przez Krajową Komisję Porozumiewawczą redaktorem naczelnym ogólnopolskiego „Tygodnika Solidarność” było odsunięciem od wpływu na politykę związku, a zwłaszcza na jej przewodniczącego. Nie wydaje się to trafne, gdyż obejmował kierownictwo pisma, o które toczył się zażarty bój, które wśród działaczy związku i opozycji budziło ogromne emocje…
Mazowiecki urodził się w 1927 r. w Płocku. Przez lata był związany ze środowiskami katolickimi, zwłaszcza Klubem Inteligencji Katolickiej. W drugiej połowie lat 70. zaangażował się w działalność opozycji – był m.in. mężem zaufania uczestników głodówki w kościele św. Marcina w Warszawie w obronie aresztowanych członków i współpracowników KOR oraz sygnatariuszem deklaracji założycielskiej Towarzystwa Kursów Naukowych i członkiem Rady Programowej TKN.
W sierpniu 1980 r. został współautorem Apelu 64 intelektualistów popierającego postulaty strajkowe stoczniowców. Pojechał do Gdańska, gdzie powierzono mu (22 sierpnia) utworzenie Komisji Ekspertów przy Międzyzakładowym Komitecie Strajkowym w Stoczni Gdańskiej. W latach 1980−1981 był doradcą Wałęsy, a także KKP, a następnie Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”, od stycznia 1981 r. członkiem Rady Programowo-Konsultacyjnej Ośrodka Prac Społeczno-Zawodowych przy KKP/KK.
W grudniu 1981 r. został na rok internowany. Do końca lat 80. był związany z opozycją, m.in. uczestniczył w obradach Okrągłego Stołu. W 1989 r. został pierwszym niekomunistycznym premierem. Przez wiele lat (1991−2001) był posłem na Sejm. Zmarł w 2013 r.
