Andrzej Gwiazda
Andrzej Gwiazda był jedną z najważniejszych postaci Sierpnia.
2020-07-21
Urodził się 14 kwietnia 1935 r. w Pińczowie, ukończył Wydział Łączności Studium Wieczorowego Politechniki Gdańskiej w 1966 r. W latach 1973–1998 pracował w Zakładach „Elmor” w Gdańsku. W listopadzie 1976 r. razem z żoną Joanną wysłał list do Sejmu PRL z poparciem dla KOR, którego w 1977 r. w Trójmieście został współpracownikiem. W kwietniu 1978 r. był współtwórcą WZZ Wybrzeża i redaktorem pisma „Robotnik Wybrzeża”. 15 sierpnia 1980 r. zainicjował strajk w Elmorze, następnie po okrzepnięciu protestu wszedł do Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej. Tam w sali BHP współtworzył 21 postulatów. W czasie negocjacji z komisją rządową był jednym z najlepiej przygotowanych merytorycznie działaczy po stronie solidarnościowej. Nie podpisał porozumień gdańskich, bo nie mogła tego zrobić jego żona, która wcześniej opuściła zakład. Po strajkach włączył się w działalność Solidarności; był wiceprzewodniczącym Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego w Gdańsku oraz Krajowej Komisji Porozumiewawczej. Bardzo szybko wszedł w opozycję wobec Lecha Wałęsy, który, jego zdaniem, sprawował funkcje w sposób mało demokratyczny, na I Krajowym Zjeździe Delegatów rywalizował z nim nieudanie o przywództwo Komisji Krajowej Związku. Po wprowadzeniu stanu wojennego internowany, następnie w grudniu 1982 r. aresztowany i w związku ze sprawą tzw. jedenastki zwolniony z więzienia dopiero w lipcu 1984 r. 16 grudnia 1984 r. ponownie aresztowany w czasie uroczystości rocznicowych pod pomnikiem Poległych Stoczniowców ’70, ostatecznie zwolniony w maju 1985 r. W 1989 był przeciwnikiem obrad Okrągłego Stołu, znalazł się na marginesie życia politycznego, krytycznie oceniając wiele zjawisk życia społecznego III Rzeczypospolitej. W 2006 r. został odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Orderem Orła Białego.
Wyróżniony tytułem Honorowego Obywatela Gdańska (2000) i Krzyżem Wolności i Solidarności (2018).