Serwis poświęcony

40 rocznicy

powstania Solidarności

Strefa administratora

Tłumaczenie raportu gen. S. Muchy z sierpnia 1980 r.

Notatka służbowa o sytuacji w Republice (UKRAINY), w związku z wydarzeniami w Polsce

Raport generała Muchy dotyczący strajków w Polsce w 1980 r. Pierwsza strona dokumentu. Całość dostępna w galerii poniżej

2020-08-17

W związku z wydarzeniami w Polsce, zgodnie ze wskazaniem  Komitetu Bezpieczeństwa Państwa  (KGB)  ZSRR,  z dnia  15 sierpnia bieżącego roku,  organy  KGB  Republiki  (Ukrainy) podjęły środki dla zaktywizowania działalności operatywno-czekistowskiej,  skierowanej na wzmożenie kontroli operatywnej sytuacji,  we właściwym czasie ujawnienie i położenie kresu ewentualnym zamiarom elementów antyradzieckich, inspirowanie antyspołecznych i wrogich przejawów  oraz ujawnienie sytuacji,  które mogą doprowadzić do powstania negatywnych i  innych  niepożądanych ekscesów.  W tym celu zostały poinstruowane sprawdzone pewne źródła operatywne, zaufane osoby, wykorzystywane są środki operatywno-techniczne.  W celu udzielenia pomocy Urzędowi  KGB  (Ukrainy),  do różnych dziedzin skierowano doświadczonych pracowników  Komitetu. 

 Pracownicy kierujący i operatywni podtrzymują bardziej ścisłe kontakty z partyjnymi organizacjami i administracją przedsiębiorstw i instytucji,  z ich udziałem badają powstającą tam sytuację.  Przy tym szczególną uwagę zwrócono na te produkcyjne kolektywy, gdzie w ciągu ostatnich czterech lat miały miejsce grupowe odmowy pracy  (uwzględniono w  Republice  (Ukrainy)  17 takich przedsiębiorstw i organizacji).  Na podstawie badania przez oficjalne i operacyjne możliwości ustalono, że w  tych i w innych przedsiębiorstwach oraz na rynkach i sklepach oraz w innych miejscach masowej koncentracji ludności sytuacja jest normalna.  Przesłanek do powstania negatywnych zjawisk nie ujawniono.            

 Uzyskana w sposób operatywny informacja świadczy o tym, że ludzie pracy prawidłowo oceniają powstałą w  PRL  sytuację.  Wielu z nich wypowiada swoje oburzenie z powodu wypadów  elementów antysocjalistycznych  i podburzającej działalności  Zachodu. 

Polskie wydarzenia według opinii obywateli  Republiki  (Ukrainy),  są inspirowane z zewnątrz przez elementy antysocjalistyczne i przez reakcyjną część katolików w  PRL  oraz stanowią skutek żywotności nastrojów nacjonalistycznych i własności prywatnej wśród znacznej części polskiej ludności, dopuszczonych przez kierownictwo kraju błędów w działalności gospodarczej i rozkwitu w ekonomice sektora prywatnego.    

W środowisku twórczej inteligencji wypowiadane są opnie o tym, że w wyniku słabej ideologicznej pracy w  PRL  w istocie odkryto kanały dla przenikania kultury burżuazyjnej.  Zakupuje się w masowej ilości książki w  USA  i  Anglii,  szerokie rozpowszechnienie uzyskała amerykańska produkcja filmowa, propagująca tak zwany  „zachodni  sposób  życia".  To wszystko w  połączeniu z istnieniem dużej ilości rodzinnych kontaktów w krajach kapitalistycznych negatywnie wpływa na sytuację. 

 Równocześnie, rozumiejąc złożoność sytuacji ekonomicznej i politycznej w  PRL,  obywatele radzieccy wypowiadają się w sprawie konieczności udzielenia pomocy  Polakom.  W szczególności,  podpułkownik w stanie spoczynku  ŁYKOW  A.S., urodzony w 1924 roku, członek  KPZR, oceniając wydarzenia w Polsce, powiedział:          

 „Strajki gorliwie są podgrzewane przez imperialistów  USA  i  RFN.  Oni są gotowi dawać  Polakom dowolne pożyczki, aby tylko wyrwać ich z obozu socjalizmu.  W tej sytuacji my powinniśmy udzielić efektywnej pomocy  Polakom,  na tym polega nasz internacjonalistyczny obowiązek".   

 W celu wykrycia faktów ewentualnej działalności inspiratorskiej ze strony rozpracowywanych i sprawdzanych przez organy  KGB  osób,  podjęto dodatkowe sposoby wzmożenia operatywnej  ich kontroli.  Uzyskana informacja świadczy o tym, że większość zajmuje pozycję wyczekującą.  Przy tym wypowiada się opinię, że  polski rząd, przy pomocy  Związku Radzieckiego i innych krajów socjalistycznych  „stłumi  strajki,  wykorzystując  dowolne  środki,  aż  do  wprowadzenia  wojsk".       

 Równocześnie, niektórzy ukraińscy nacjonaliści,  w tym obiekty sprawy  „BLOK"  («Блок»)  (ogółem wydzielono dla wzmocnionej kontroli  112 osób),  aprobują działania elementów antysocjalistycznych w  Polsce, żałując tego, że w warunkach braku,  według ich opinii,  „swobód  demokratycznych",  nie ma możliwości organizowania takich przejawów w  Republice  (Ukrainy).  Obiekt sprawy  „BLOK",  dwukrotnie sądzony za nacjonalistyczną działalność, mieszkaniec miasta Kijowa  Semeniuk K.W.  w rozmowie z naszym  Źródłem,  oświadczył:    „Prawidłowo postępuje polski naród, który występuje przeciwko komunistycznemu dyktatowi, nie tak jak  Ukraińcy, tolerujący dowolne poniżenia władz".

W środowisku syjonistycznych i  proizraelskich elementów  (znajduje się pod kontrolą  36 ekstremistycznie nastawionych osób)  rozpowszechnia się zmyślanie o tym, że wydarzenia w  Polsce  jakoby świadczą o  „zjawiskach  kryzysowych"  w systemie socjalizmu,  dlatego emigrację  Żydów  z  ZSRR należy rozpatrywać jako prawidłowy wynik.  O tym, między innymi,  twierdziła w rozmowie ze  Źródłem,  administratorka  Republikańskiego Domu Kina   Guriewicz L.G.,  która powiedziała:   „Kraje Obozu Socjalistycznego podlegają kryzysom ekonomicznym.  Socjalizm w  Polsce wdrożono drogą przemocy  i naród nie chce z tym pogodzić się".

 W środowisku przywódców i aktywistów formacji cerkiewno-sekcyjnych, szczególnie unitów i katolików  (istnieje  99 parafii katolickich, obsługiwanych przez  46 księży;  ponad tysiąc unitów różnych zakonów klasztornych,  z których poddano operatywnej kontroli  58 osób),  odnotowuje się zwiększone zainteresowanie  wydarzeniami  w  PRL,  które łączy się z otwartymi antysocjalistycznymi wystąpieniami zwierzchnika  Watykanu  JANA  PAWŁA  II. 

Zaznacza się niezdrowe reakcje ze strony innych kategorii radzieckich antysympatyków i osób niedojrzałych politycznie.  Poszczególne  osoby spośród nich, wśród bliskiego otoczenia, wypowiadają poglądy o tym, że w przypadku pogorszenia zaopatrzenia w artykuły żywnościowe należy również urządzać strajki, biorąc przykład z  Polski  (robotnicy  Laboratorium Kijowskiego  Instytutu Naukowo-Badawczego  (NII)  „Reduktor"  Dubowoj I.I.  i  Szczerbatenko W.I.  -  obaj bezpartyjni).  Znany ze swoich wrogich nastrojów,  tokarz  Zjednoczenia Czarnomorskiego „Antarktyka"  Sieryj L.M.  oświadczył naszemu  Źródłu:   „Źle u nas nastawiona walka  przeciwko istniejącemu ustrojowi.  W innych krajach stosuje się terror i inne czynne działania.  Jeśliby u nas tak było !   Należy nawiązywać łączność z polskimi dysydentami".

Od powracającej  z Polski    agentury i zaufanych osób  (w  miesiącach lipcu  -  sierpniu przebywało  39  i  176  osób)  oraz w wyniku przesłuchania wyjeżdżających tam obywateli  (przepytano 298 osób),  uzyskano dane o rozpowszechnianych w Polsce ulotkach o treści antyradzieckiej, w których chwali się  Piłsudskiego,  Armię Krajową,  która niby odegrała wiodącą rolę w  Powstaniu Warszawskim.  W miastach odsłonięto tablice pamiątkowe, gdzie przebywał zwierzchnik  Watykanu  Jan Paweł  II,  w sklepach sprzedaje się jego portrety.  W okresie pobytu żytomierskiej grupy turystów w  Krakowie,  jeden z podchodzących młodych  Polaków wznosił okrzyk:   „Niech żyje nowa rewolucja !".  Według informacji  szeregu  Źródeł,  ze strony niektórych  Polaków przejawia się nieprzyjazny stosunek do  Związku Radzieckiego i jego obywateli, potępia się udzielanie pomocy wojskowej dla Afganistanu,  w mieście  Wrocławiu była próba zerwania telewizyjnej audycji w sprawie przyjazdu pociągu  „PRZYJAŹŃ"   («Дружба»).  Wyraża się niezadowolenie, że braki artykułów żywnościowych są jakoby wynikiem wysyłania ich z  Polski  do Moskwy  na  „OLIMPIADĘ  -  80". 

 Obecnie w  PRL  przebywa  46 specjalistów różnych branż przemysłu  Republiki  (Ukrainy).  Zarządy  KGB  obwodów, wspólnie z partyjnymi i społecznymi organizacjami, zintensyfikowały prace w zakresie jakościowego kształtowania grup turystycznych wyjeżdżających do Polski radzieckich obywateli.  Do ich składu będą włączeni doświadczeni operatywni pracownicy i agenci wywiadu.  Tymczasowo ogranicza się wyjazd do  PRL obywateli radzieckich w sprawach prywatnych.                                 

 W celu zbadania sytuacji wśród obywateli  PRL  (w  Republice  (Ukrainy)  przebywa  1879 specjalistów, 369 turystów, 97 studentów i 3564  prywatnych przedsiębiorców),  Zarządy  KGB  Obwodów Lwowskiego, Charkowskiego i Woroszyłowgradzkiego, na terenie których przebywają polscy specjaliści,  utrzymują  kontakty z pracownikami  MSW  PRL.  Sytuacja wśród specjalistów i innych polskich obywateli jest normalna.  Z ich strony jakichkolwiek działań o charakterze wrogim i prowokacyjnym  nie stwierdzono. 

 W rozmowach z naszymi  Źródłami, poszczególni obywatele  PRL  wyrażają niepokój z powodu wydarzeń w kraju  oraz o swoją przyszłość.  Strajki w transporcie i w przedsiębiorstwach przemysłowych, według ich opinii, jeszcze bardziej komplikują ekonomiczną  sytuację  Polski i mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji.  Według opinii redaktora polskiego czasopisma  „OŚWIECENIE"   («ПРОСВЕЩЕНИЕ»)   Komykało,  przyczyna złożonej sytuacji w  PRL  jest ukryta w rozkwicie nastrojów konsumpcyjnych,  mieszczaństwie i  „obywatelszczyźnie",  w wyniku czego  „społeczeństwo  ulega rozkładowi".                

Przebywający stale w  Kijowie  przedstawiciel  Ministerstwa  Budowy Maszyn  PRL,  Pawlak Zbigniew, równocześnie zastępca sekretarza  Konsulatu Generalnego, w rozmowie z naszym  Źródłem  oświadczył:     „Za powstałą sytuację jest winne polskie kierownictwo, ponieważ w kraju rozkwita sektor prywatny,  wewnątrz  PZPR  toczy się walka.  Wielu członków  Partii jest niezadowolonych z wycofania ze składu  Biura Politycznego  Jaroszewicza  i  Olszewskiego, będących zwolennikami zbliżenia  z  ZSRR  i z krajami  RWPG.  Jego zdaniem  „bez poparcia ZSRR w tej sytuacji Polska nie może się obejść".

 W rozmowie z naszym  Źródłem,  konsul  Konsulatu Generalnego  PRL  w Kijowie,  Kalinowski Henryk, oceniał  trwającą  w kraju sytuację  „jako  bardzo i  bardzo  poważną".  Podstawowa przyczyna  -   „niewykonanie przez przywódcę  Rządu  i  Partii  przyrzeczeń  złożonych w 1976 roku   i  nagłe pogorszenie się sytuacji ekonomicznej".  

 W toku kontroli korespondencji pocztowej  mieszkańców Obwodów  Kijowskiego, Lwowskiego, Wołyńskiego i Tarnopolskiego, w okresie od  dnia  19  do dnia 22 sierpnia odnotowano przepływ 25 tysięcy wchodzących i wychodzących dokumentów i tylko w dwóch spośród  nich autorzy z  PRL wypowiadają oszczerstwa na  Związek Radziecki, oskarżając go o powstałą sytuację. 

Według danych  Zachodniego Okręgu Granicznego,  Pograniczne Wojska  PRL, w tym z ZSRR,    ochraniają granicę według wzmocnionego wariantu.  Zachodnie pograniczne punkty podjęły przedsięwzięcia w zakresie zwiększenia wyrazistości i poziomu zorganizowania  pracy punktów kontrolno-przepustowych na granicy radziecko-polskiej.                

 Organy  KGB  Republiki  (Ukrainy),  z uwzględnieniem operatywnej sytuacji, realizują dalsze przedsięwzięcia według właściwego ujawniania i zapobiegania negatywnym przejawom,  podżegających działań, ze strony wrogich elementów,   rozpowszechniania prowokacyjnych  pogłosek i różnego rodzaju insynuacji, zapobiegania kontaktom osób z grona obywateli PRL, z wrogo  nastawionymi i antyspołecznymi  elementami w  Republice (Ukrainy).                

 

Referujemy  w trybie informacji.      

Zameldowano  KGB  ZSRR.   

Zastępca  Przewodniczącego 

Komitetu  Bezpieczeństwa  Państwa

Ukraińskiej  SRR     (podpis)      

S. Mucha 

W oczach KGB

To również cię zainteresuje